3ــ در دریاهای عمیق موج بالای موج وجود دارد:
وقتی باد به سطح دریا می وزد و لایه سنگین و بـزرگـی را با خود به جلو می برد که ما آنرا بصورت موج می بینیم، لایه زیرین خود را نیز با سرعـتی معادل 2 تا 3 درصدِ سرعـت باد با خود بجـلـو می کشد. و هـمـینطور آن لایه نیز بنوبه خود لایه زیر خود را به جلو می کشد. این عمل تا نزدیکی صد متری عـمـق ادامـه پـیـدا می کـنـد کـه آنـجا دیگر جریان ضعیف می شود و نمی تواند باز هم لایه زیرین خـود را بکـشد. از صد متر رو به پائـین جریان حرکت آب برعکس می شود. یعنی آب بطرف سمتی می رود که جایِ آبِ با باد رفـته را پر کند.
همینطور در اعماق 4 تا 5 کیلومتر زیر سطح آب
نیز موج بصورت جریان آب
وجود دارد.
موجها یا جریانهای آب در اعماق، به دلیل تفاوت میان غلظت لایه های آب ایجاد می شوند. آبی که غـلظت بالاتری دارد زیـرِ آبِ گرمتر که غـلظت کمتری دارد جریان پیدا می کند. تفاوت میان غـلظـت لایه های آب نیز به دمای آنها و غـلظت نمک آنها بستگی دارد. آب سرد نسبت به آب گرم از نمک بیشتر و غلظت بالاتری برخوردار است.
« و یا (اعمال آنها) مانند تاریکیهای دریای ژرف می ماند که در آن موج روی موج و بالای موج ابر پوشانده است. تاریکیهائی که بر همدیگر سوارند.اگر آدم دست خود دربیاورد نزدیک است آنرا نبیند. و آنکه خدا برای وی نوری قرار نداده نوری ندارد».
نکات آیه:
1ـ دریاهای ژرف لایه های تاریکی سوار بر هم دارند. 2ــ در اعماق دریاها برخی از موجودات نور دارند و برخی ندارند. 3ــ در دریاهای عـمـیـق موج بالای موج وجود دارد.
1ـــ دریاهای ژرف لایه های تاریکی سوار بر هم دارند:
وضعیت نور و تاریکی در اقیانوسها و دریاهای ژرف چـنانکـه آیـه آنـرا توصیف نموده و در تصویر می بینیم، بصورت لایه لایه است. بخشی از نور خورشید در برخورد با آب منعکس میشود. و هر یک از نورهای آن نیز تا ارتفاع مشخصی در آب نفوذ می کنند. 50 متر، 100 متر، 150 متر، 200 متر. نور آبی ــ سـبـز آن تا 1000 متر نفوذ میکـند. و از 1500 متری تاریکی کامل آغاز می شود. (عـمـق اقـیانوسها بین 10000 تا 11000 متر می باشد). لازم به یادآوری است که تا پیش از قرن بیستم هیچ انسان و دستگاهی به 50 متری عمق هم نرفته بوده است.
2ــ در اعماق دریاها
برخی از موجودات نور دارند و برخی ندارند:
در اعماق تاریک که نور اصلاً به آنجا نمی رسد و همیشه تاریکی مطلق است، همانطور که قرآن گفته بـرخی از موجودات از خـود نـور دارند (از خود نور تولید میکنند) و برخی ندارند. در تصویر برخی از آنها را می بینیم.
3ــ در دریاهای عمیق موج بالای موج وجود دارد:
وقتی باد به سطح دریا می وزد و لایه سنگین و بـزرگـی را با خود به جلو می برد که ما آنرا بصورت موج می بینیم، لایه زیرین خود را نیز با سرعـتی معادل 2 تا 3 درصدِ سرعـت باد با خود بجـلـو می کشد. و هـمـینطور آن لایه نیز بنوبه خود لایه زیر خود را به جلو می کشد. این عمل تا نزدیکی صد متری عـمـق ادامـه پـیـدا می کـنـد کـه آنـجا دیگر جریان ضعیف می شود و نمی تواند باز هم لایه زیرین خـود را بکـشد. از صد متر رو به پائـین جریان حرکت آب برعکس می شود. یعنی آب بطرف سمتی می رود که جایِ آبِ با باد رفـته را پر کند.
همینطور در اعماق 4 تا 5 کیلومتر زیر سطح آب
نیز موج بصورت جریان آب
وجود دارد.
موجها یا جریانهای آب در اعماق، به دلیل تفاوت میان غلظت لایه های آب ایجاد می شوند. آبی که غـلظت بالاتری دارد زیـرِ آبِ گرمتر که غـلظت کمتری دارد جریان پیدا می کند. تفاوت میان غـلظـت لایه های آب نیز به دمای آنها و غـلظت نمک آنها بستگی دارد. آب سرد نسبت به آب گرم از نمک بیشتر و غلظت بالاتری برخوردار است.
چـشـمـه های اعـمـاق اقـیانـوسـهـا
« و او در دریاها چشمه های تجدید کننده رشته کوه مانند دارد».
نکته آیه: در دریا چشمه های تجدید کننده رشته کوه مانند وجود دارد:
قـشـر خارجی زمین از بخشهای کوچک و بزرگِ جدا از هم تشکیل شده که حدوداً 10 تا می باشند. میان آنها شکافهای بزرگ است که هـزاران کیلومتر طـول دارد و بخش عمده آنها در دریاها می باشد. از میان این شکافها مواد مذاب درون زمین چشمه وار بیرون می ریزند. مواد و عناصری که از درون زمین از این چشمه ها بیرون می آیند تجدید کننده شرایط زیستی و از ضروریات ادامه حیات روی زمین می باشند. شکل آنها نیز چنانکه قـرآن آنرا توصیف نموده مانند "رشته کوه" می ماند.
دیـوار مانع میان دو دریا
« و میان دو دریا دیوار مانع قرار داد».
دو دریائی که دیوار میان آنهاست
دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس است. میان
این دو در اعماق چند صد متری دیوار وجود دارد. (حاجز بمعنی دیوار مانع است).
در
طرفـین این مانع هر یک از دریاها دما و شوری و غـلظت و شرایط زیستی
خاص خود را دارد. مـثلاً آب دریای مـدیـتـرانـه
در مقایسه با اقیانوس اطلس: گرم، شور، و کم غـلـظـت تر است. وقتی آب دریای
مـدیـتـرانـه از بالای دیـوارِ مـیـان خود و اقـیـانـوس اطلس واقع در تنگه جبل
الطارق وارد اقـیانـوس اطلس می شود، با گرمـا و شـوری و غـلظت کم و خصوصیات ویژه
خود چند صد متر به اعماق می رود. آب دریای مدیترانه در آن عـمـق تعادل و توازان
ایجاد می کند.
و از بالا برمی گردد.
این دو دریا در همین مرز با هم قاطی میشوند و فراتر از مرز خود نمی روند.
مرز میان دو دریای شور
« دو دریائی که بهم وصلند را هرکدام ترکیب خاص خود داد. میان آنها مرز ناپیدائی است، از حد خود فراتر نمی روند».
منظور آیه از دو دریا دو دریای شور است. چون بدنبال آن از وجود مرجان در آنها صحبت میکند و مرجان نیز فقط در آب شور زندگی میکند. برزخ نیز بمعنی مرز ناپیدا است.
دو دریای شوری که هر کدام ترکیب و خصوصیات خاص خود را دارد و قاطی نمی شوند زیاد هستند. مانند دریای احمر و اقیانوس هند. نمک و گرما در دریای احمر بالاتر از اقیانوس هند است. میان آنها آبی درست میشود که دارای خصوصیات میانگین این دو دریا است و (از نظر خصوصیات) از مرز مشخص خود فراتر نمی روند.
اقیانوسها نیز در واقع از دریاهای متعددی تشکیل شده اند که از نظر غلظت و دما و ترکیب و شرایط زیستی و غیره با هم فرق میکنند، ولی برزخ یعنی مرز ناپیدائی میان آنهاست و با هم قاطی نمیشوند. (این موضوع را انسان در عکس برداری ماهواره ای از اقیانوسها در قرن بیستم فهمید. وقتی دید رنگ آبهای اقیانوس با هم فرق میکنند آنها را بررسی کرد و دید که اقیانوس در واقع از دریاهای متعدد تشکیل شده که بهم وصل هستند ولی از مرز مشخصی فراتر نمی روند و با هم قاطی نمی شوند).
مرز ناپیدا و حد فاصل میان دریای شور و شیرین
« واوست که دو دریای مختلف را هر کدام ترکیب خاص خود داده، این یکی شیرین گوارا و این دیگری شور تلخ است. میان آنها مرز ناپیدا و حد فاصل ممنوعه ای قرار داد».
در جاهـائـی کـه دو دریـای شـور و شـیـریـن (یعنی دریا و خور) به هم می رسند آب آنها بطور عمودی درجه به درجه در هم قاطی می شود. وسط آنها یعنی نقطه ای است که صد درصد در هـم قاطی شده اند، و مزه آنها پـنجاه پنجاه شده نقطه "برزخ" است. (برزخ مرز ناپیدا است و اینطرف و آنطرف آن با هم فرق می کند). از "برزخ" رو به طرف دریا آب رفته رفته بطور عمودی شورتر می شود تا به نقـطه شوری صد درصد می رسد که آغاز دریای واقعی است. و برعکس از "برزخ" رو بطرف خور بطور عمودی رفـته رفـته از شوری آب کاسته می شود تا به نقطه شیرینی صد درصد می رسد که همان خور واقعی است. از نقطه آب صد درصد شور دریا تا نقطه آب صد درصد شیرین حد فاصل میان آنها" است.
«حجر محجور» بمعنی محدوده و حد فاصل ممنوعه و تحریم شده است که نه می توان وارد آن شد و نه می توان از آن بیرون رفت. علت اینکه آیه این «حد فاصل» را «حجر محجور» نامیده اینست که هر یک از محدوده آبهای مورد نظر (یعنی آب شیرین و آب شور و آب ترکیبی آنها) شرایط زیستی خاص خود را دارد، در صورتی که موجود زنده از آن بیرون برود و یا وارد آن بشود می میرد. البته موجودات بنابر فطرت خود از آن بیرون نمی روند.
امواج کوه مانند ناشی از بادها
« از دیگر آیات وی موجهای کوه مانند در دریا است که مانند ـــ اگر بخواهد باد را می خواباند و آنها در سطح دریا راکد می شوند».
(«جَوار» جمع «جاریة» است به معنی: چیزیکه در جریان است یا جاری می شود. در معنی
دوم خود به: کشتی، موج و چشمه اطلاق شده. و در آیه بمعنی موج بکار گرفته شده
است).
بلندترین امواج ناشی از باد که تا کنون اندازه گرفته شده 34 متر بوده است. (یعنی به بلندی یک ساختمان 11 طبقه).
اگر کسی یا کسانی در گذشته در دریا با چنین امواجی مواجه شده بوده باشند طبعاً جان سالم بدر نمی برده اند که به خشکی برگردند و آنرا برای دیگران نقل کنند و به گوش محمد برسد و وی آنرا در کتاب خود مطرح کند. بنابر این در آن زمان کسی از چنین امواجی اطلاع نداشته است.
اطلاعاتی که امروزه انسان از این امواج دارد نیز بوسیله دستگاه و ماهواره بدست آمده نه اینکه کسی در این امواج حضور داشته بوده باشد و به دیگران خبر داده باشد