مواد مغذی مختلف با نقش های حیاتی خود سلامت و زیبایی پوست را تامین می کنند:
ویتامین A
این ویتامین محلول در چربی دارای خاصیت آنتی اکسیدانی بوده و برای رشد طبیعی، تکثیر و بازسازی سلول های پوست ضروریست. این ویتامین رنگ پوست را بهبود می بخشد و عمیق شدن خطوط صورت را کند می کند. ویتامین A انعطاف پذیری پوست را افزایش می دهد و همچنین در داروهای موضعی جوش به کار می رود و می تواند پوست را برای احیای سلول های جدید تحریک کند.
ویتامین A در روغن کبد ماهی، جگر و چربی موجود در شیر و تخم مرغ یافت می شود. میوه ها و سبزیجات به ویژه به رنگ نارنجی، زرد، قرمز و سبز از جمله هویج، زردآلو، طالبی، هندوانه، انبه، هلو، اسفناج، گوجه فرنگی، فلفل دلمه ای و انواع کلم منابع غنی کاروتنوئیدها از جمله پیش ساز ویتامین A یعنی بتاکاروتن به شمار می روند.
ویتامین D
این ویتامین برای رشد و تمایز سلول های پوست و حفظ رطوبت این بافت مورد نیاز است.
روغن کبد ماهی منبع غذایی عمده ویتامین Dاست، همچنین این ویتامین با مقادیر کمتر در ماهی های چرب، تخم مرغ و جگر نیز یافت می شود. سنتز این ویتامین در بدن نیز از طریق برخورد اشعه ماوراء بنفش خورشید بر پوست ممکن است.
ویتامین E
ویتامین E مهم ترین آنتی اکسیدان محلول در چربی در سلول است که در حفظ رطوبت و شفافیت پوست نقش داشته، رادیکال های آزاد را خنثی می کند و به بهبود سوختگی، التهاب و بریدگی های پوست کمک می کند. این ویتامین محلول در چربی از پیری پوست و ایجاد چین و چروک های پوستی نیز پیشگیری می نماید. بهترین منابع غذایی ویتامین E عبارتند از روغن های گیاهی، مغزها، حبوبات و جوانه گندم.
ویتامین K
ویتامین K به رفع کبودی های پوست کمک می کند و همچنین می تواند در کاهش سیاهی زیر چشم موثر باشد. بهترین منابع غذایی ویتامین K سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج، کاهو، کلم ها و همچنین جگر و چای سبز هستند. خوب است بدانید که ویتامین K توسط باکتری های روده نیز سنتز می شود.
ویتامین F
اسیدهای چرب ضروری که به ویتامین F موسومند برای رشد و تکثیر سلول های پوست حیاتی بوده و به خاصیت انعطاف پذیری پوست کمک می کنند. مغزها، روغن های گیاهی، آووکادو و ماهی اسیدهای چرب ضروری را در اختیار بدن قرار می دهند.
ویتامین های گروه B
ویتامین های گروه B برای متابولیسم پروتئین، عملکرد سیستم ایمنی و سنتز هورمون ها ضروری بوده و عملکرد سیستم گردش خون را نیز بهبود می بخشند. مهمترین آنها بیوتین می باشد که نقش مهمی در سلامت پوست، مو و ناخن ایفا می کند. در صورت جذب ناکافی این ویتامین در بدن، اختلالاتی مانند درماتیت و التهاب پوست رخ می دهد. نیاسین نیز یکی دیگر از ویتامین های این خانواده می باشد که به حفظ رطوبت پوست کمک می کند، همچنین خصوصیات ضدالتهابی داشته و از التهاب و خشکی پوست پیشگیری می نماید.
به طور کلی ویتامین های گروه B ترشح چربی پوست را تنظیم می کنند و از ایجاد لک های پوستی و همچنین زبر و خشن شدن پوست پیشگیری می نمایند.
غلات سبوس دار، گوشت ها، حبوبات، جوانه گندم، مخمر، سیب زمینی، جگر و تخم مرغ از منابع غنی ویتامین های گروه B به شمار می روند.
ویتامین C
این ویتامین برای تولید کلاژن ضروری است. ویتامین C دارای خاصیت آنتی اکسیدانی بوده و برای خنثی کردن رادیکال های آزاد بدن مورد نیاز است. این ویتامین در التیام زخم ها و کبودی ها نیز موثر بوده و پوست را در برابر تشعشعات ماوراء بنفش خورشید محفاظت می کند.
مرکبات، فلفل دلمه ای، انواع کلم، اسفناج، گوجه فرنگی، سیب زمینی، توت فرنگی و کیوی از منابع خوب ویتامین C به شمار می روند.
سلنیوم
این ماده معدنی یک آنتی اکسیدان قوی بوده و در پیشگیری از سرطان پوست نقش اساسی دارد. سلنیوم از پوست بدن در مقابل آسیب اشعه خورشید نیز محافظت می نماید.
غذاهای دریایی، جگر، گوشت و غلات سبوس دار سرشار از عنصر سلنیوم هستند.
روی
عنصر روی در حفظ سلامت و زیبایی پوست نقش اساسی دارد. در اغلب موارد جوش های پوستی یا آکنه بر اثر کمبود روی در بدن ایجاد می شوند. روی با مهار تولید چربی در پوست علاوه بر حفظ پاکیزگی پوست، ایجاد آکنه را نیز مهار می کند. همچنین این ماده معدنی در ترمیم زخم ها و جراحات پوستی نقش مهمی بر عهده دارد.
گوشت، ماکیان، غذاهای دریایی، تخم مرغ، حبوبات، بادام زمینی و لبنیات منابع غذایی عنصر روی می باشند.
مایعات
مایعات نیز اهمیت زیادی در حفظ طراوت و زیبایی پوست و پیشگیری از پیری این بافت دارند. آب در مرطوب نگهداشتن پوست و خارج کردن سموم از بدن و جذب بهتر مواد غذایی در سلول ها نقش حیاتی دارد. پوستی که رطوبت کافی داشته باشد، کمتر چروک می شود. پس با مصرف مقدار کافی آب در طی روز، آب مورد نیاز بافت پوست تامین شده و از خشکی پوست پیشگیری می شود. متخصصان توصیه می کنند 6 تا 8 لیوان آب در طول روز بنوشید. نوشیدنی هایی همچون چای کمرنگ، چای سبز، آب میوه طبیعی، شیر و دوغ نیز برای تامین مایعات بدن مناسبند.
قهوه و نوشابه منابع خوبی برای تامین مایعات نیستند، زیرا حاوی کافئین می باشند که یک ماده دیورتیک (ادرار آور) است و موجب دفع آب می شود.
کالری دریافتی
کنترل کالری مصرفی نیز اثر چشمگیری در پیشگیری از پیری پوست دارد. اضافه و کم کردن وزن به سرعت پوست را چروک می کند، زیرا با افزایش چربی بدن پوست کش آمده و با لاغر شدن، چربی بدن تحلیل می رود و پوست جمع شده و چروک می خورد.
البته میزان جمع شدن پوست به سن فرد (هر چه سن بالاتر باشد احتمال چروک شدن بیشتر است)، ژنتیک و دیگر عوامل موثر مثل نوع رژیم غذایی بستگی دارد. پس باید مراقب رژیم غذایی و کالری مصرفی برای پیشگیری از اضافه وزن باشید. اگر قصد کاهش وزن دارید، حتما باید زیر نظر متخصص تغذیه اقدام به این کار کنید، چرا که اضافه و کم کردن مرتب وزن نه تنها برای پوست بلکه برای کل بدن مضر است.
روش پخت غذا
پخت غذا نیز تاثیر جدی بر روند پیری پوست دارد. شیوه کلی پخت غذا استفاده از حرارت است و متخصصان معتقدند افزایش حرارت موجب تغییر محتوای مواد غذایی می شود. به عبارت دیگر حرارت، برخی ویتامین ها و آنتی اکسیدان های موجود در غذا را کاهش و رادیکال های آزاد را افزایش می دهد. در نتیجه آنتی اکسیدان کمتر و رادیکال آزاد بیشتری وارد بدن می شود که عامل اصلی پیری پوست است. این نکته به معنی حذف فرآیند پخت غذا نیست. اما بهتر است مدت زمان پخت مواد غذایی را کاهش دهید و از سرخ کردن زیاد غذاها و پختن آن ها با مقادیر فراوان روغن و چربی پرهیز نمایید. بهترین روش پختن غذا با مواد غذایی کاملا تازه در مدت کم و مصرف سریع است.
خواب و استراحت
خواب و استراحت کافی در حفظ سلامتی عمومی بدن و همچنین سلامت و زیبایی پوست نقش مهمی ایفا می کند. میزان مناسب خواب سالم و مفید برای بزرگسالان حدود 6 تا 8 ساعت و برای کودکان بین 8 تا 10 ساعت می باشد. اگر خواب کافی نداشته باشید پوستتان دچار پیری زودرس شده و طراوت و زیبایی خود را به مرور زمان از دست می دهد.
نکات دیگر برای مراقبت از پوست
- صبح که از خواب بیدار می شوید بعد از شستشوی پوست صورتتان بلافاصله از کرم ضد آفتاب استفاده کنید و در طول روز نیز چندین بار آن را تجدید نمایید. استفاده از کرم ضد آفتاب حتی در ساعاتی که در منزل هستید و بیرون نمی روید نیز ضروری است. برای تعیین نوع پوست خود و انتخاب ضد آفتاب مناسب از متخصص پوست و مو مشاوره بگیرید.
- برای طراوت و شادابی پوست باید ورزش و فعالیت بدنی را به یک عادت روزانه تبدیل کنید. ورزش گردش خون را در پوست افزایش می دهد و موجب تغذیه بهتر سلول های پوستی و سلامت این بافت می شود.
- پاکیزگی و رطوبت اساس مراقبت از پوست هستند. بر اساس نوع پوست خود از کرم های مرطوب کننده مناسب در طول روز استفاده نمایید.
استفاده از یخ بر روی صورت مزایای زیادی دارد. تکه‌های یخ برای موارد مختلف در زیبایی طبیعی صورت کاربرد دارد، اولین کاربرد آن افزایش گردش خون است؛ گذاشتن یخ بر روی صورت باعث افزایش جریان خون می‌شود و به جلوگیری از بروز علائم پیری و چروک پوست کمک می کند.
::ماساژ چند قطعه یخ بر روی صورت، به مدت حداقل دوبار در هفته باعث درخشش طبیعی پوست می شود.مزیت دیگر آن، کمک به از بین رفتن آکنه می باشد.
:ماساژ یخ بر روی قسمت‌هایی از صورت که دچار آکنه هستند، باعث کاهش آنها می‌شود. اگر به طور مداوم، روزانه یک تا دو دقیقهیخ‌ها را بر روی جوش‌ها بمالید، شاهد تاثیر بی نظیر آن در رفع آکنه‌ها خواهید بود.البته هنگام استفاده از یخ اگر پوستتان دچار بی حسی شد، می توانید چند لحظه صبر کرده و سپس به استفاده از یخ ادامه دهید. با این روش می‌توانید در عرض ۲ روز از شر آکنه‌های صورت خلاص شوید.
::فایده سوم آن از بین بردن آفتاب سوختگی است. زمانی که دچار آفتاب سوختگی شدید، دو یا سه تکه یخ را درپارچه‌ای پنبه‌ای گذاشته و آن را بر روی نواحی آسیب دیده به مدت حدود سه دقیقه بمالید. در نتیجه این عمل بر روی پوست شما خارشی ایجاد می‌شود که نشانی از بهبود آفتاب سوختگی خواهد بود.
::استفاده از یخ آرایش را برای مدت طولانی تری حفظ می‌کند. مالیدن تکه‌های یخ به پوست صورت، قبل از انجام آرایش، آن را برای مدت طولانی‌تری ماندگار خواهد کرد.همچنین به کمک یخ می‌توان پف چشم را از بین برد.
::وقتی تکه‌های یخ را در یک پارچه پنبه‌ای بیاندازید و آن را زیر چشمانتان بکشید، باعث برطرف شدن پف زیر چشمتان خواهد شد وورم زیر چشم را از بین خواهد برد. یخ، در از بین بردن سندرم خشکی چشم نیز کاربرد دارد.اما به این نکته هم توجه داشته باشید که قرار دادن مستقیم یخ روی پوست باعث پارگی مویرگ های زیر پوست می شود.
::پس توصیه می کنیم که قطعات یخ را در داخل پارچه ای لطیف ومناسب بپیچید و سپس آن را بر روی پوستتان بگذارید.