در
طب مدرن تعداد داروهای موضعی که به رشد مو کمک کنند یا جلوی ریزش آن را
بگیرند، بسیار کم است اما در طب سنتی درمانهای نسبتا مناسبی هم برای
پیشگیری از ریزش و هم افزایش روند رویش مو وجود دارد. البته این درمانها
زمانبر هستند.
البته این اتفاق فقط در طب سنتی ایرانی نمیافتد و در تمام مکاتب علمی
پوست، ریزش مو با دشواری درمان میشود و باید این مساله را درنظرگرفت.
در طب سنتی درمان ریزش مو به ۲ گروه تقسیم میشود؛ درمانهای موضعی و خوراکی. آنچه امروز بیشتر به کار میرود، درمانهای موضعی است.
از نظر طب سنتی، روند تولید مو به مسایل درونی بستگی دارد و لازم است فرد مزاج معتدل و سالمی داشته باشد تا رویش مویش سالم و درست انجام شود. در کسانی که به دلایل مختلف دچار اختلال مزاج هستند، ریزش مو دیده میشود. برای این گروه درمانهای موضعی کافی نیست و لازم است با درمانهای خوراکی، ابتدا مزاج اصلاح شود.
برای پیشگیری از ریزش مو اصطلاحا از مواد قابض استفاده میشود و حنا، مورد و سدر در اصطلاح عام ریشه را سفت میکنند. نکته جالب اینکه هر ۳ گیاه آثار ضدقارچ، ضدباکتری و ضدالتهابی هم دارند.
افرادی که دچار ریزش مو میشوند، معمولا پوست ملتهبی دارند و بثورات پوستی و چربی در سطح پوست سر آنها مشهود است. این ۳ گیاه چربی و التهاب را کاهش میدهند و از ریزش مو پیشگیری میکنند.
برخی گیاهان به افزایش خونرسانی موضعی کمک میکنند که از معروفترین آنها گیاه رزماری است و فراوردههای آن بهراحتی در دسترس است.
تمام گیاهانی که جریان خون موضعی را تقویت میکنند، نهتنها در پیشگیری از
ریزش مو، بلکه در رشد مجدد آن نیز موثرند.
رزماری آثار ضدالتهابی هم دارد و میتواند بیماریهای التهابی پوست سر را بهبود دهد.
برخی از ترکیبهای بابونه و آویشن نیز خواص مشابه رزماری دارند و از فراوردههای آنها برای بهبود اگزما و درماتیت استفاده میشود.
آویشن نیز در عین حال که جریان خون موضعی
را تقویت میکند، آثار ضدباکتری و ضدقارچ دارد و میتواند هم در پیشگیری از
ریزش مو و هم تقویت رویش آن موثر باشد.
از جمله داروها و تونیکها یا تقویتکنندههای گیاهی دیگر میتوان به گیاه نخل مرداب اشاره کرد.
این گیاه درگذشته به شکل خوراکی برای درمان بزرگی خوشخیم پروستات استفاده میشد اما هماکنون مصرف موضعی آن به دلیل تاثیری که بر هورمونهای جنسی مردانه دارد و میتواند الگوی ریزش موی مردانه را کاهش دهد، برای درمان ریزش مو به کار میرود.
برخی درمانها نیز در قدیم انجام میشدند اما امروزه به دلیل ایجاد تحریکات پوستی، توصیه نمیشوند. مثلا قرار دادن سیر و پیاز رنده یا ورقه شده روی پوست گرچه خونرسانی را تقویت میکند و خواص ضدالتهابی دارد،
اما باعث بروز تاولهای شدید پوستی و حساسیتهای شدید میشود و استفاده از آنها درست نیست.
دکتر مهرداد کریمی متخصص طب ایرانی